Το συλλογιζόμουν έντονα τώρα που άνθρωποι και πράγματα φοράνε τα καλά τους και δίδονται έτσι ατσιγγούνευτα, στο χρυσαφί των καιρών. Αλισβερίσι τυποποιημένο, κάποιες φορές κι ανέλπιστα αυθεντικό. Πάρε-δώσε.
Ακόμη τραμπαλίζει μέσα μου η σκέψη και δε με βλέπω να'χω γλυτωμό. Η προτροπή χιλιοβιωμένη κι από αλλοτινές γιορτάδες. Χύμα ψυχή στον άνθρωπο, να δώσει γλυκασιά, να τείνει χέρι, να γίνει κουπαστή κι άπλωμα στο στέρνο, να νοιαστεί για τον μόνο και τον λίγο, να δέσει κόμπο τις ενοχές με κορδέλα γυαλιστερή, σε συσκευασία δώρου.
Ήρθε και η εξέλιξη της σχέσης δυό φίλων, από κείνους που "εδώ και χρόνια, ζευγάρια γίναν, φτιάξαν σπίτια" και με αποτέλειωσε.
Για το "δίνω" ο λόγος. Και για το "έδωσα". Όπως και να'χει, για την προσφορά. Το δόσιμο και το δέσιμο(;). Προτροπή των καιρών, επιβολή κάποιες φορές, τεχνική απενοχοποίησης συχνά, μανιέρα δήθεν ανιδιοτέλειας, κυρίως. Καθαρτήρια διαδικασία. Όχι σπάνια με το πρόσχημα της θυσίας. Μαθημένο το'χουμε: «μακάριόν εστι μάλλον δινόναι ή λαμβάνειν».
Άνοιξε καρδιά, αγκαλιά, μυαλό, τσέπη ακόμα και δώσε. Και μετά ζήτα. Ή όχι;
Σίγουρα πάντως, λογάριασε. Βγάλε τεφτέρι και κάνε πράξεις απολογισμού. Εκτιμήσεις. Το "πολύ" και το "λίγο". Ποιός θα μπορούσε τάχα να μετρήσει; Να ζυγιάσει, να εκτιμήσει. Και πως;
Στο ζευγάρι των φίλων, αμφότερα τα μέλη ισχυρίζονται ότι έδωσαν "τα πάντα", ενώ κατά την αντίληψη του συντρόφου τους, δεν έχουν δώσει ούτε τα θεμελιώδη.
Πως λοιπόν να αξιολογήσεις το αλισβερίσι; Με τι μέτρα και σταθμά;
Ποιός είναι κείνος που γνωρίζει την ποσοτική διάσταση των συναισθημάτων.
Τη βαρύτητά τους, την αξιολόγησή τους σε "λίγο" και "πολύ". Όποιος γνωρίζει την... ανάλογη εξίσωση, ή, την όποια μαθηματική πράξη, ας τολμήσει να την φανερώσει γιατί -αν μη τι άλλο-, θα κάνει την επανάσταση στις ανθρωπιστικές επιστήμες...
Έτσι έχουμε συνηθίσει να αξιολογούμε αγαθά, έτσι θαρρούμε πως ζυγίζονται κι οι άνθρωποι κι οι πράξεις τους. Κοινωνίες της αφθονίας και της λογιστικής.
Των pin και των αμοιβαίων κεφαλαίων.
Μα πως αλλιώς να λογαριάσουμε κι εμείς την πραγματικότητά μας...
Λοιπόν, το "λίγο" και το "πολύ" το δικό μου, μπορεί να διαφέρει από το δικό σου, αφού άλλες αξίες, εμπειρίες και προσδοκίες έχει ο καθείς. Το "όλα" μου, μπορεί να 'ναι για σένα "πολύ", ή και καθόλου. Άρα, δεν υπάρχει εδώ κοινός τρόπος υπολογισμού του... δείκτη προσφοράς και ζήτησης!
Οι πάντες, ισχυρίζονται πως δίνουν τα πάντα. Κι αφού έτσι νιώθουν, έτσι θα 'ναι. Μόνο που οι σχέσεις, έχουν αλλιώτικο βάρος. Δεν μπαίνουνε σε τέτοιου είδους ζύγια.
Στη δύναμη, στην αντοχή της ψυχής του μετριέται ο καθείς, τα 'χουμε ξαναπεί. Σ' αυτό που λέμε παλικαροσύνη, γενναιοδωρία καρδιάς.
Ό,τι δίνουμε κι ό,τι παίρνουμε, καλώς καμωμένα. Δεν είναι το "πολύ" που τ΄αξιολογεί. Έτσι κι αλλιώς, ο άλλος, πάντα αλλιώς το εισπράττει. Μακριά οι κριτές με τα ζύγια, τα βαρίδια και τα υποδεκάμετρα. Κοντά οι καρδιές που απλά και απίστευτα μαγικά, ξέρουν.
Την στιγμή, την αξία της, τη χαρά που 'χει το ανθρώπινο αλισβερίσι.
Οι υπολογισμοί, τα κρατούμενα και τα χρεωστούμενα υπάρχουν θαρρείς για να ψευτονανουρίζουν την ιδέα που έχουμε, ότι τάχα μου μονάχα εμείς δίνουμε. Η μεγαλοσύνη της ψυχής, η δοτικότητα, είναι δικό μας χάρισμα.
Όλοι μόνο δίνουν. Όλοι προσφέρουν, όλοι νιώθουν ότι παραπανίσια ξοδεύονται στην ανθρώπινη τράπεζα συναλλαγών. Κι από την άλλη, ουδείς λαμβάνει. Κανείς δεν νιώθει ότι καρποφορεί, ότι ξημερώνει άλλος κόσμος εντός του, φτιαγμένος απ' ατόφια υλικά.
Σκότος πολιορκεί την σκέψη μου και στήνω βουνά τις αντιστάσεις: αν είναι όλοι πιά του δούναι, ποιόν θα φέρουμε να λάβει;
Να δεις που τελικά είναι πιο εύκολο το δούναι από το λαβείν.
Η ευθύνη του "λαμβάνω", άρα διαχειρίζομαι, αξιοποιώ ό,τι μου χαρίστηκε, εξυψώνω το δώρο τ' ακριβό, κοινωνώ τη μοναδικότητά του κι εξελίσσομαι, είναι μεγάλη. Κι ανεπιθύμητη.
"Ζητείται παραλήπτης", η ταμπέλα του άμεσου μέλλοντος.
Γερός, αποφασισμένος. Ικανός ν' αντέξει αυτό το "όλα" του αποστολέα.
Να μην του παραπέσει βαρύ.
Χάρισμά σας, μια και δε ζητήσατε τίποτα.
Αρετή Κατιμέ, το χαρισματικό πλάσμα με τη θεία φωνή.
Η φωτογραφία είναι της Virgil Mlesnita )
Πάλι ποδαρικό σου κάνω καπετάνισσά μου! Χρόνια Πολλά για τις Άγιες μέρες που έρχονται και ο καινούργιος χρόνος να σου φέρει ότι ποθείς!
Κι εγώ κορίτσι μου τα έχω βάλλει πολλές φορές με την επιστήμη, που δεν εφεύρε ακόμη ένα πονόμετρο, ένα συναισθηματό-μετρο, να ξέρουμε που βαδίζουμε, αλλά μάλλον δεν θα το βρουν ποτέ. Γι΄αυτό ας μάθουμε να δίνουμε πολλά και να παίρνουμε ότι μας δίνουν. Εγώ έτσι κάνω.
Φιλιά πολλά!